سکوت خیلی مشکل است

علامه حسن زاده آملی:

گفته ‏اند آدمى به دو سالگى (بچه، کودک) به حرف درمی‌آید اما تا خاموشى اختیار کند سال‏ها طول میکشد. به حرف درآمدن زود است اما سکوت خیلى مشکل است و خیلى ریاضت میخواهد، و چقدر زحمت میخواهد و چقدر کشیک نفس کشیدن میخواهد تا سکوت اختیار شود و تا حرف‏ها جمع و جور و غربال گردد تا هرزه‏ گو و هرزه خوار نباشد و روى حساب حرف بزند سپس کم‏ کم میبینید که قلمش سنگین میشود و عبارت‏هاى او وزین میگردد، و لذا آدم ساکت و آرام که حرف نمیزند یک وقتى میبینید که به حرف درآمده هر جمله اش کتابى میشود و اگر دست به قلم شود و چیزى بنویسد باید نوابغ دهر جمع شوند تا آن را شرح کنند.

 

چنین انسانى با سکوت در گفتارش برکت پیدا میکند و قول ثقیل می‏شود: «إنا سنلقى علیک قولا ثقیلا» دیگر حرف و قول او سبک نیست و لذا افراد ساکت دیرگو و گزیده گو میشوند مثل معروفى هم هست که: «المکثار مهزال» پرگو بالأخره هرزه ‏گو و هزل‏گو می‌شود.  دروس شرح فصوص الحکم قیصری